Her bir vitaminin sağlık için önemi tartışılmaz olsa da bazı vitaminlerin düzenli olarak alınmasının vücudun tüm işlevlerini tam anlamıyla yerine getirebilmesi için zorunlu bir ihtiyaç olduğu söylenebilmektedir. İşte bu zorunlu vitaminler arasında yer alan B12 vitamini de eksikliğinde farklı birçok hastalığın baş göstermesine neden olabilmektedir. Bu nedenle adeta bir şifa kaynağı olan B12 vitaminine hak ettiği değerin verilmesi gerekmektedir.
İçindekiler
B12 Vitamini Nedir?
‘’B12 vitamini nedir?’’ diye soranlar için kobalamin ismi ile de bilinen bu bileşenin vücuttaki kırmızı kan hücrelerinin üretilebilmesi için gerekli olan ve hem beyin hem de sinir sisteminin işlevini düzgün şekilde devam ettirebilmesi adına hayati önem taşıyan organik bir madde olduğu söylenebilmektedir. B12 vitamininin ayrıca aminoasit metabolizmasının işleyişi ve DNA sentezinin sağlıklı bir şekilde yapılabilmesi için yeterli seviyelerde bulunmasının da çok mühim olduğu dile getirilebilmektedir. B12 vitamininin yapısında yer alan kobalt ise insan vücudu adına alınabilecek tek kobalt kaynağı olduğundan ötürü yine bu vitaminin önemini fazlasıyla arttırmaktadır.
B12 Vitamini Hangi Yiyeceklerde Bulunur?
Günlük yeterli miktarda B12 vitamini almak isteyen ve bu nedenle ‘’B12 vitamini hangi yiyeceklerde bulunur?’’ diye merak edenlere bu vitaminin en çok hayvansal kaynaklı gıdalarda bulunduğu söylenebilmektedir. Farklı pek çok besin türünde de yer alan B12 vitamininin genel anlamda en önemli kaynakları ise aşağıdaki gibidir:
Dana ciğeri: 100 gramında 75 mcg kadar B12 vitamini içeren dana ciğeri, bu özelliği ile en zengin B12 vitamini kaynaklarından birisidir. Dana ciğerinde ayrıca bol miktarda demir ve A vitamini olduğu da bilinmektedir. Ancak aşırı miktarda dana ciğeri tüketimi kolesterolü yükseltebileceği için her besinde olduğu gibi bu gıdanın da ölçülü yenmesi tavsiye edilmektedir. Dana ciğerine benzer şekilde bir başka sakatat türü olan beyin ve böbrek ise yine B12 vitamini içeren besinlere örnek olarak verilebilmektedir.
Tavuk ciğeri: 100 gramında 21 mcg B12 vitamini barındıran tavuk ciğeri, dana ciğerinden sonra en zengin B12 kaynaklarından birisidir. Ekonomik oluşu ve düşük kalorisi nedeniyle de ‘’B12 vitamini hangi yiyeceklerde bulunur?’’ sorusuna verilebilecek ideal yanıtlardan birisidir.
Dana eti: 100 gramında 1.5 mcg B12 vitamini bulunduran dana eti, pahalı bir yiyecek olduğu için diğer et ürünlerine göre çok daha az tüketilmektedir. Ancak yüksek fiyatına rağmen birçok faydalı besin değerini de bünyesinde barındıran dana etinin haftada en azından birkaç kez tüketilmesi iyi bir seçim olabilmektedir.
Midye: 100 gramda 40 mcg B12 vitamini içererek zengin bir kaynak haline gelen midyeden büyük bir porsiyon yenildiğinde birkaç gün B12 desteği alınmasına gerek kalmamaktadır. Bu nedenle sık sık B12 kaynaklarından yararlanamayanlara hafta birkaç kere midye yemeleri önerilebilmektedir.
Uskumru: 100 gramda 19 mcg B12 bulunduran uskumru, tercih edilebilecek en mükemmel balık seçenekleri arasında ilk sırada gelmektedir. Diğer tüm balık çeşitlerinin B12 açısından faydalı olabilecekleri söylense bile hiçbirisinin uskumrudaki kadar B12 vitamini içermediği de bilinen bir gerçektir.
Sardalya: 100 gramında 9 mcg B12 içeren sardalya, özellikle konserveler halinde satılması sayesinde ev yemeği yapmaya üşenen hanımlar için ideal bir B12 vitamini kaynağı olabilmektedir.
Lüfer: 100 gramında 6.2 mcg B12 vitamini barındıran lüfer, hem lezzetli hem de ızgarası mükemmel olan bir balık türü olduğu için B12 vitamini almak isteyenlere kesinlikle tavsiye edilmektedir.
Süt: 100 gramında 0.4 mcg B12 içeren süt, büyük bir bardak olacak şekilde tüketilmesi halinde yetişkin bir bireyin günlük B12 vitamini ihtiyacının yaklaşık yarısını karşılayabilmektedir. Sütte ayrıca yer alan D vitamini, protein ve kalsiyum ise bu besini ideal bir içecek haline getirmektedir.
Beyaz Peynir: 100 gramında 0.9 mcg civarında B12 içeren beyaz peynir, tüm peynir türleri arasında bu vitamin açısından en zengin olanıdır. Bu nedenle sabah kahvaltısında beyaz peynir tüketimi sağlık açısından oldukça faydalıdır.
Yoğurt, Ayran, Kefir: Birer süt ürünü olarak sütün kendisi kadar yoğun miktarda B12 vitamini içermeseler bile bu gıdaların da yine ‘’B12 vitamini hangi yiyeceklerde bulunur?’’ sorusuna yanıt olarak verilebilmesi mümkündür.
Yumurta: 100 gramında 1.1 mcg B12 vitamini bulunduran yumurtanın sarısı ise, günde 1 adet tüketilmesi halinde günlük ihtiyacın 4’te 1’ini karşılayabilmektedir.
B12 Vitamini Faydaları
B12 vitamini faydaları saymakla bitmeyecek kadar fazla olsa da vücut için en önemli işlevlerine kısa açıklamalar getirebilmek mümkündür. Vücutta gerçekleşen pek çok enzim reaksiyonu için şart bir bileşen olan B12 vitamini, hücrelerde meydana gelen biyokimyasal reaksiyonlarda kullanılmasıyla bilinmektedir. Bu nedenle yeterince B12 vitamini almayan bir vücutta DNA’nın doğru şekilde sentezlenememesi sonucunda hücrelerin çoğalması ve kendilerini yenilemesi fazlasıyla yavaşlamaktadır. Yavaşlayan hücre üretimi ise vücut için birçok hastalığın habercisi anlamına gelmektedir.
Kırmızı kan hücreleri ve beyin üzerinde önemli etkileri bulunan B12 vitamini, özellikle kan hücrelerinin sağlıklı üretimine katkıda bulunarak vücuttaki oksijenin çok daha etkili bir şekilde taşınabilmesine olanak vermektedir. Vücuda düzgün bir şekilde sağlanan oksijen sayesinde ise kişiler çok daha enerjik olabilmektedir.
B12 vitamini faydaları, kalp sağlığını korumada da önemli bir rol üstlenmektedir. Kalp çarpıntılarını önlemesiyle bilinen bu vitamin, anemi hastalığının giderilmesi için de etkili bir tedavi seçeneği olabilmektedir.
B12 Vitamini Eksikliği
B12 vitamini, günlük yeterli miktarlarda alınmadığı zaman kişilerin yaşam kalitelerini düşürmekte, hayati vücut fonksiyonlarının düzgün şekilde işleyememesine neden olmakta, farklı pek çok hastalığa sebebiyet verebilmekte ve çoğu durumda kalıcı hasarlar bırakabilmektedir. B12 vitamini eksikliği, genellikle beslenme yolu ile yeterli B12 alınamaması veya kişilerin sindirim sistemlerinde meydana gelen çeşitli rahatsızlıklar nedeniyle baş gösterebilmektedir.
B12 Vitamini Eksikliği Belirtileri
B12 vitamini eksikliği çoğu zaman önemsenmemekte ve bu nedenle daha büyük hastalıklara neden olabilmektedir. Bu yüzden aşağıdaki belirtilerin gözlemlenmesi halinde mutlaka bir doktor kontrolüne gidilmesi gerekmektedir. Bu bağlamda en sık görülen B12 vitamini eksikliği belirtileri:
- Devamlı yorgunluk hissi
- Vücut genelinde halsizlik
- Gerginlik ve stres
- Sürekli endişe hali ve tedirginlik
- Depresyon
- Görme fonksiyonlarında bozukluk
- Dilde meydana gelen şişkinlik
- Dilin pütürlü yapısının düzleşmesi
- Dil yüzeyinde çatlamalar
- Cildin renginin solması
- Ani kilo kaybı
- Hafıza gerilemesi
- Algılamada güçlük
- Konsantrasyon eksikliği
- Hareket etmede zorluk
- Vücudun genelinde hissedilen güçsüzlük
- Nefes darlığı
Şeklindedir. Bahsedilen tüm bu B12 vitamini eksikliği belirtileri, kişiden kişiye farklılık gösterebilmekte ve bazı hastalarda şiddetle seyrederken bazılarında ise uzun bir süre fark dahi edilmeyebilmektedir.
B12 Eksikliğine Ne İyi Gelir?
Vücudunda B12 eksikliğinin farkında olan ve bu nedenle ‘’B12 eksikliğine ne iyi gelir?’’ diye araştırma yapan kişilere bazı tavsiyelerde bulunabilmek mümkündür. Buna göre doğru adımlar atıldığı takdirde kolay bir şekilde tedavi edilebilen B12 vitamini eksikliğinin tespiti için ilk aşamada kan testi yaptırılması ve vücuttaki B12 vitamini değerlerinin kontrol ettirilmesi gerekmektedir. Kan testinden gelecek olan sonuçlara göre B12 vitamini eksikliğinin tespit edilmesi halinde bu eksikliğin neden olduğuna dair bir sebep arayışına girilmelidir. Yetersiz beslenme, vitamin emilimini azaltan bazı hastalıklar ya da farklı birçok nedenle meydana gelebilecek olan B12 eksikliğinin temel kaynağı bulunduktan sonra ise buna uygun tedavi seçeneklerine geçilebilmektedir.
Yapılan kan testleri ve B12 eksikliğinin kaynağının anlaşılmasının ardından ‘’B12 eksikliğine ne iyi gelir?’’ sorusuna yanıt olarak çoğunlukla beslenme düzeninin değiştirilmesinin ve daha bilinçli bir beslenmenin yaşam şekli haline getirilmesinin yeterli olacağı söylenebilmektedir. Ancak sağlıklı beslenme ile tedavi edilemeyecek kadar ileri düzeyde olan B12 eksikliğinde doktor tavsiyesiyle B12 vitamini hapları alınarak da bu sorunun giderilmesi mümkün olmaktadır. Sindirim sisteminde problem olan kişilerde ise B12 vitamini hap şeklinde alındığında herhangi bir işlev sağlayamadığı için bu hastalarda B12 vitamininin iğne yolu ile vücuda doğrudan enjekte edilmesi gerekmektedir. İğne ile yapılan B12 vitamini eksikliği tedavisi, genellikle haftada 1 veya ayda 1 iğne şeklinde uygulanabilmektedir.
Last Updated on 24 Eylül 2021 by Saglikloji
