Günümüzde mide bypass’ı ve mide küçültme ameliyatı modern obezite tedavisinde sık tercih edilen yöntemlerdir. Mide bypass’ı ve mide küçültme ameliyatlarının ülkemizde tanınmasına öncülük eden, genç cerrahların yetiştirilmesinde eğitmen olarak katkısı bulunan Prof. Dr. Koray Tekin obeziteyi engellemek için hangi tedbirler alınmalıdır ve obezite nedir sorularını sayfamız için değerlendirdi. Bu bilgilendirici makale için kendisine teşekkür ederiz.
İçindekiler
Obezite Nedir
Çağımızın en yaygın hastalıklarından biri olan obezite, vücudumuzda normalin üzerinde yağ dokusu birikmesidir. Son yıllarda çocuklar da dahil olmak üzere toplumumuzda obezite yaygınlaşmıştır. Hareketsiz yaşam tarzına ve yanlış beslenmeye bağlı olarak oluşan ve hayatı olumsuz etkileyen obezitenin oluşmasında endüstriyel hazır gıdaların etkisi tartışılmaz.
Obezite Tedavisi
Vücuttaki aşırı yağ birikmesinin nedenleri tıptaki gelişmelere rağmen tam olarak bilinmemektedir. Obeziteye genetik ve çevresel faktörlerin birlikte neden olduğuna inanılmaktadır. Sağlığımızı bozacak derecedeki kilo fazlalığına “Morbid Obezite”adı verilir. Bu derecedeki obezitenin diyet ve spor gibi yöntemler ile düzeltilmesi neredeyse imkansızdır. Bu gibi durumlar için “Mide Küçültme Ameliyatı” her geçen gün daha da fazla tercih edilmektedir. Peki mide küçültme ameliyatı nasıl yapılır ve asıl önemlisi mide küçültme ameliyatı kimlere yapılır?
Vücuda yerleşen kilo belli bir oranın üzerine çıktığında tekrar eski sağlıklı vücut ağırlığına dönmek oldukça zordur. Mide küçültme ameliyatları ve sonrasındaki plastik cerrahi vücut yeniden şekillendirme teknikleri sayesinde, biraz zahmetli bir süreç sonunda vücudun eski haline yakın bir duruma gelmesi mümkün olabilmektedir. Mide küçültme ameliyatlarının uzman ellerde yapılaması ve sonrasında diyetisyenin önerisi doğrultusunda beslenme şeklinin organize edilmesi, büyük önem taşır. Daha az yemek ile doyabilmek amacı ile dizayn edilmiş mide küçültme operasyonları, birkaç şekilde yapılmaktadır. Tüp mide ameliyatı, midenin bir kısmının kesilerek alınması, midenin katlama işlemi ile küçültülmesi veya kelepçe ile mide girişinde küçük bir midecik oluşturulması şeklindedir. Mide katlama ve mideye kelepçe uygulanması son yıllarda neredeyse terk edilmek üzeredir.
Obez miyim sorusunu soranlar için obezite hesaplama nasıl yapılır:
Obezite Hesaplama
Aşağıdaki vücut kitle endeksi cetveli yardımıyla obezite hesaplama yapabilirsiniz.
- 0-19.9: Zayıf
- 20-24.9: Normal
- 25-29.9: Fazla kilolu
- 30-39.9: Obez
- 40 ve üzeri: Aşırı obez
Obezite Nedenleri
Aşırı iştahlı olan ve bol kalorili besinler ile beslenen insanların, mideleri düşünülenin aksine normal kilodaki insanlarınkinden daha geniş değildir. Ülkemizde obezite nedenleri arasında başta gelen, hamurlu gıdalara aşırı düşkünlük, her yemekle birlikte ekmek tüketmek ve bol miktarda tatlı tüketimi midenin genişlemesine gerek kalmadan aşırı kalori alımına bağlı vücutta normalin üzerinde yağ dokusu birikmesine yol açar. Başlangıçta bu duruma pek aldırış edilmez ve yıllar içerisinde diyetle kontrol edilemeyecek derecede obezite gelişebilir. Belli bir kilonun üzerine çıkan bu insanlarda yapılan diyetler, uzun süre devam ettirilemez ve yüksek kiloda yapılan spor eklem problemlerine yol açabilir. İşte bu düzeydeki kilolardan kurtulmak için en etkin ve kalıcı yöntem obezite cerrahisi yani mide ameliyatları olacaktır.
Günümüzde bu ameliyatlar, ülkemizde yaygın olarak hemen hemen her ildeki hastanelerde yapılmaktadır. Mide küçültme ameliyatını tercih eden kişi sayısı ise her geçen gün artış göstermektedir. Bu noktada bu tedaviyi tercih edeceklerin bilmesi gereken en önemli şey, obezite cerrahisi özellikli olması nedeniyle, yetki olarak tüm genel cerrahlar tarafından uygulanabilmesine rağmen, risklerin en aza indirilebilmesi için ihtisas eğitimi esnasında ya da sonrasında ayrı bir eğitim almış cerrahların tercih edilmesi gerekliliğidir. Ayrıca mide küçültme ameliyatı uygulayan cerrahın sadece bu ameliyatları yapıyor olmasına da dikkat etmek önemlidir. Obezite cerrahisi yapılacak hastane şartlarının da uygunluğu olası riskleri en aza indirecektir.
Obezite Hangi Hastalıklara Neden Oluyor
Vücudumuzdaki yağ oranının normalin çok üzerine çıkması, birçok yaşamsal fonksiyonu kötü anlamda etkilemeye başlar. Hormonal dengeler bozulmaya, dolaşım,solunum ve iskelet sistemi zorlanmaya başlar. Bu şekilde obezitenin yol açtığı sorunlar önlem alınmadıkça yıllar içerisinde artarak devam eder. İskelet sistemi ile başlayacak olursak, obezite öncelikle yük dengesini bozduğu için vücudun duruş pozisyonu değişiyor. Buna bağlı olarak lumbal lordoz (bel oyuntusu) düzleşiyor. Bu, karşımıza bel, boyun ve diz ağrılarının artması, kalça ekleminin ve diz ekleminin zarar görmesini de içerisine alan ortopedik bozukluklar olarak geliyor. Sadece vücuda binen yükün artmasıyla kişinin daha hareketsiz bir yaşam biçimi yaşamaya başlaması bile sorunun daha da ileri gitmesine neden olur.
Hormonal değişimlere bağlı kadınlarda polikistik over hastalığı görülebilir. Obezite hangi hastalıklara neden olur sorusuna yanıt verirken metabolik hastalıkları da unutmamak gerekir. Kalp ve dolaşım sisteminin artan yükü, yüksek tansiyon görülme sıklığını artırır. Obezite kandaki yağların artmasına sebep olarak damarlarda tıkanıklık oluşma ihtimalini yükseltir. Bu tıkanıklıklar kalp ve beyinde olduğunda enfarktüse, yani o damarın beslediği bölümdeki dokunun kanlanmamasına oksijensiz kalmasına sebep olur. Halk arasındaki isimleriyle kalp krizi ve inme( felç) meydana gelir.
Yine benzer şkilde boyun ve yutak çevresindeki yağ dokusunun artmasına bağlı olarak geceleri nefes durması (Uyku apnesi) atakları yaşanabilir. Bu da kişinin gündüz uyuklamasına yol açarak iş performansını bozar.
Obezite kişinin psikolojisi üzerinde de önemli etkilere sebep olmaktadır. Kişinin kendisini zayıf bireyler yanında dışlanmış hissetmesi, karşı cinsin ilgisini çok daha az çekmesi ve yalnızlık. Bunlar kişiyi psikolojik rahatsızlıklara karşı da oldukça zayıf hale getirmektedir.
Obezite hiçbir zaman tek başına bir sorun olarak değerlendirilmemeli, aksine beraberinde getirdiği yandaş sağlık sorunları ile birlikte çok ciddi sonuçlara yol açabileceği hep akılda tutulmalıdır. Tüm bu sorunlardan uzak durabilmek obeziteden kutulabilmek için yaşam biçimi değişikliği nerede ise şarttır.
Obezitenin gelişmesini engellemek için hangi önlemler alınmalıdır?
Olası obezite problemini engellemek için, ilk alınması gereken önlem, diyetisyen eşliğinde beslenme programı ve spor ile sağlıklı kiloda kalmaya çalışmaktır. Aşırı yağlı, şekerli ve unlu gıdalar yerine, taze sebze, yağsız hayvansal protein ve meyve ağırlıklı dengeli beslenen insanlarda obezite gelişme riski azalır. Besinleri yeterince çiğneyerek tüketmek ve atıştırmalara izin vermeden beslenmek, gereksiz ve sağlıksız yağ birikimini engellemek için çok önemlidir. Endokrinoloji uzmanı ve diyetisyene ilk başvurulduğu anda yapılan tahliller neticesinde, vücutta biriken kilonun herhangi bir hastalıktan mı, yoksa yanlış besleme sonucumu oluştuğu kesinlik kazanacaktır. Yanlış beslenme sonucu oluşan fazla kilolar, doğru beslenerek zaman içinde verilebilir. Diyetin beraberinde düzenli spor yapılmalıdır. Spor salonuna gitme imkânı olmayanların, her gün bir saat tempolu yürüyüş yapması önerilmektedir. Düzenli yapılan sporla beraber düşük kalorili besinlerin tüketilesi kilo vermeye yardımcı olacaktır. Diyetisyenin verdiği diyet programına yeterli süre uyulmasına rağmen verilemeyen ya da verilip tekrar geri alınan kilolar için mide küçültme ameliyatlarına karar verilebilir.
Last Updated on 5 Mayıs 2022 by Saglikloji
