İçindekiler
Vitiligo Nedir?
Derimizdeki melanosit hücreleri pigment üretir ve derimize renk verir. Bu melanosit hücreler çeşitli nedenlerle hasar görür ve pigment üretemezler. Pigment yetersizliği de deride beyaz lekelerin oluşmasına sebep olur. Oluşan lekeler oldukça belirgindir. Lekelerin en çok görüldüğü yerler bacak, el, kol, yüz, dudak, dirsek, göğüstür. Genital bölgede de lekelere sık rastlanır. Vitiligo nedir sorusunun cevabı kaba haliyle bu şekilde verilebilir.
Vitiligo Hastalığı
Vitiligo hastalığı nın görülme oranı her 100 kişiden 1 ile 4 kişi arasındadır. Bu oran siyah ırklarda 1000 de 1 dir. Bu hastalık sonucu beyaz renge dönüşen alanlar farklı büyüklüklerde olabilirler. Bazen görülmeyecek kadar küçük olan beyaz lekeler, bazen çok daha büyük olabilir ve cildin çok büyük bir kısmını kaplayabilir. Beyaz lekelerin olduğu bölgelerde tüylerde ve kıllarda da beyazlıklar görülebilir. Bu lekelerin oluştuğu bölgeler sağlıklı bölgelere nazaran daha hassastırlar. Hastalık görülen kişilerde güneş yanıkları oluşabilir ve darbe, çarpma sonucunda yeni lekeler meydana gelebilir. Hastalık tiroid hastalıkları, kansızlık gibi birçok başka hastalıkla birlikte görülebilir. Hastalığa sahip bireylerin yarısında hastalık belirtileri 20 yaş öncesi dönemde görülmeye başlar.
Vitiligo Neden Olur?
Vitiligo neden olur, kimlerde görülür, ırsimidir gibi sorular sıklıkla sorulmaktadır. Vücutta yeterince pigment üretilememsi sonucu oluşan vitiligo hastalığının kesin nedeni bilinememektedir. Bununla birlikte uzmanlar oluşan bazı genetik bozukluklar, bağışıklık sistemi bozuklukları sonucu vücuttaki melanositlerin yıkılması ve bu hücrelerin kendi kendilerini ortadan kaldırması sonucunda lekelerin oluştuğunu düşünmektedir.
Hastalığın ortaya çıkmasını ya da şiddetlenmesini tetikleyen bazı faktörler mevcuttur. Bunlar güneş yanıkları, çarpma, darbeler ve kansızlık gibi bazı hastalıklardır. Yine vitaminsizlik, iştah kaybı, stres ve uykusuzluk hastalığı tetikleyen unsurlardır. Ailesinde vitiligo hikayesi olanlarda hastalığın görülme ihtimali vardır fakat kesin olarak vitiligo hastalığı görülür denemez.
Vitiligo Belirtileri Nelerdir?
Deri üzerinde oluşan süt beyazı gibi lekeler vitiligo belirtileridir. Beyazlayan alanlardaki tüylerde de beyazlama görülebilir. Bazı kişilerde bölgesel beyazlamalar görülmez, vücudun tamamı beyazlar. Beyazlamalar koyu tenli kişilerde daha net görülür. Açık tenli kişilerde de bronzlaşmayala birlikte lekeler iyice farkedilebilir olur. Hastalığın seyri ve ilerleme hızı kişiden kişiye farklılık gösterir. Lekelerin olduğu bölgelerde zaman zaman koyu renk görülebilir. Bunun sebebi orada az miktarda da olsa halen pigment olmasıdır.
Vitiligo hastalarında hastalığın ortaya çıkmasından bir süre sonra pigment kaybı son bulur. Derideki pigment miktarı sabitlenir. Daha sonra yine pigment kaybı olabilir. Hastalıkta bu şekilde bir döngü görülür. Döngü ilerledikçe lekelerin miktarı artar ve tekrar eski rengine dönmez. Bütün derinin aynı renk olması vitiligo hastalığının geçtiği anlamını taşımaz.
Vitiligo Tedavisi
Vücutta oluşan her beyaz leke vitiligo değildir. Bazı kişilerde sıkıntılı ve stresli dönemlerde geçici beyaz lekeler görülebilir. Bunun dışında birtakım ilaçların yan etkileri sonucu geçici beyaz lekelerin görülmesi de olası bir durumdur. Vitiligo tedavisinden önce uzman bir dermatolog tarafından teşhis konulmalı ve ve yapılan tahlillerle derideki pigment kaybının ne düzeyde olduğu belirlenmelidir. Hastalığın tanısında T3 ve T4 hormonlarına bakılır ve hekimin tercihine göre lekelerin olduğu bölgeden parça alınarak biyopsi yapılır.
Hastalığın tedavisinde öncelikle hastada B12 vitamini eksikliği ve kansızlık varsa bu durum ortadan kaldırılır. Doktorların tercih ettiği tedavi yöntemleri hastaya ve hastalığın durumuna göre değişiklik gösterebilir. En çok tercih edilen tedavi yöntemi Derband, UVA ve UVB ışın tedavisi yöntemleridir. Bu yöntemde uygulanan ışınlarla derideki pigmentlerin aktifleştirilmesi hedeflenir. Vitiligo tedavisinde kullanılan başlıca yöntemler:
- Repigmentasyon tedavisi: Fototerapi, hücre sprey, dar bant UVB tedavisi, ilaç tedavisi, mikrofototerapi, PUVA tedavisi, tropikal kortikosteroid.
- Depigmentasyon tadavisi
- Cerrahi tedaviler
- Sağlıklı deriden hücre nakli
Vitiligo Bitkisel Tedavi
Vitiligo bitkisel tedavi konusunda birçok farklı öneriler bulunmaktadır. Bunlardan en çok bilinenlerden biri Ahmet Maranki’nin kürüdür.
Malzemeler: Kırmızı pancar, beyaz lahana, havuç, elma ve1 tatlı kaşığı zeytinyağı. Mevsimine göre bahar aylarında karışıma ıspanak, kereviz, maydanoz veya tere katılabilir.
Hazırlanışı: Malzemelerin hepsinin suyu sıkılır. Sabahları yemekten önce (aç karnına) 2 bardak yudum yudum içilir. 21 gün uygulandıktan sonra 1 hafta ara verilir ve kür tekrar uygulanmaya başlanır. İkinci uygulamanın 7. günü sonrasında lekelerde iyileşmeler başlar.
Vitiligo Tedavisi İbrahim Saraçoğlu
Vitiligo tedavisi konusunda Prof. Dr. İbrahim Saraçoğlu da önerilerde bulunmaktadır. Saraçoğlu vitiligo hastalarının kuru soğan, patlıcan, domates, bulgur tüketimini azaltmalarını ve güneşin yoğun olduğu saatlerde güneşe çıkmamalarını tavsiye ediyor. Prof. Dr. Saraçoğlu bitkisel tedavi olarak da lavanta kürü öneriyor. Vitiligo İbrahim Saraçoğlu kürü:
- 4-5 g (bir tutam) lavanta bir buçuk su bardağı kadar kaynar suya katılarak kısık ateşte 15 dakika kadar demlenir.
- Suyun fokur fokur kaynamamasına dikkat edilmeli. Olabildiğince kısık ateşte ve sabit bir kaynama noktasında tutulmalı.
- Demleme süresi tamamlanınca ılınması beklenmeden hemen su süzülmeli.
- İçmeden önce ılınması beklenmeli.
- Akşam yemeklerinden sonra 15 gün boyunca her akşam 1 çay bardağı içilmeli.
- İlk 15 günlük periyot tamamlandıktan sonra hastalığın durumuna göre haftada 2-3 defa uygulanmaya devam edilir.
Last Updated on 1 Ekim 2021 by Saglikloji