İçindekiler
Kolera Nedir
Kolera nedir? Kolera, vibro cholerae isimli bir bakterinin sebep olduğu ince bağırsak hastalığıdır. Koleranın yayılma hızı ve kolay bulaşıyor olması nedeniyle geçmişte kısa sürede milyonlarca insanın ölümüne sebep olduğu bilinmektedir. İlk olarak 1927-1975 yılları arasında Hindistanda ortaya çıkmıştır. 1970’lerden sonra avrupaya da yayılmıştır. Sadece insanlarda görülen bir hastalıktır. Dışkı, kusma ya da dışkılı su yoluyla bulaşır.
Kolera hastalığı çoğunlukla dışkı bulaşmış sularla doğrudan temas veya bu sularla yıkanan gıdalar ile yayılır. Bundan dolayı su arıtım tesislerinde veya kanalizasyonlarda meydana gelecek bir hasar ya da yanlı uygulama hastalığın çok kısa sürede yayılması anlamına gelebilir. Ayrıca hastaların dışkısı ve kusmuğu ile de yaygın olarak bulaşır. Günümüzde modern su arıtma ve kanalizasyon tesisleri ile risk yok denecek ölçüde azaltılmıştır.
Koleradan korunmak için hastalığın görüldüğü yerlerde meyve ve sebzeler kaynatılış suyla yıkanmalı, iyi pişirilmiş yemekler yenmeli, sadece kaynatılmış su içilmeli. Temiz çevre koşulları oluşturulmalı. Bebeklerde anne sütü ile beslenmeye önem verilmeli ve emzirme süresi uzatılmalıdır.
Kolera Hastalığı Nedir
Kolera hastalığı nedir? İnce bağırsakta ”enterioksin” olarak isimlendiren zehirli bir madde üreten vibrio cholerae, bağırsaklarda bulunan epitelyum hücrelerindeki adenil sikloz isimli enzimi uyarır. Böylelikle 3,5 monofosfat isimli maddenin çoğalmasına sebep olunur ve hastadaki sıvı boşluğa geçer. Boşluktaki sıvı da yoğun ishalle dışarı atılır ve hastada şiddetli sıvı kaybı meydana gelir. Bu sıvı kaybı dengelenmediği taktirde ve hasta tedavi edilmediğinde kolera hastalığı ölümcül olabilmektedir.
Kolera Nedenleri
- Yüzey suları ve kuyular: Koleraya sebep olan vibro cholerae bakterisi durgun sularda uzun süre yaşayabilmektedir. Bundan dolayı durağan yüzey sularında ve kuyu sularında görülme riski fazladır. Kolera salgınları genellikle bu tür sulardan başlar.
- Çiğ meyve ve sebzeler: Kolera görülen bölgelerde soyulmamış, iyi pişirilmemiş veya ham sebze ve meyvelerin tüketilmesi kolera nedenleri arasındadır. Özellikle işlenmemiş gübre kullanılan bölgelerde bu gübrelerin durağan sularla buluşması salgın riskini arttırır.
- Deniz ürünleri: Az pişmiş ya da çiğ tüketilen deniz ürünleri de kolera hastalığı nedenleri arasındadır. Bireysel kolera vakaları genellikle bu şekilde gelişir.
- Tarlalar: Daha önce de bahsettiğimiz gibi tarlalarda suyla işlenmemiş gübrenin bir araya gelmesi hastalığın insanlara bulaşmasına ve salgına sebep oluyor. Özellikle bol suya ihtiyaç duyan pirinç gibi tarımsal ürünlerin yetiştiriciliğinde risk daha da artıyor.
- İnsanlar: Hastalık nadiren insandan insana da bulaşabilmektedir. Du durum sadece insan dışkısıyla dolaylı ya da doğrudan temas olması durumunda mümkün olur.
Kolera Belirtileri
Hastalığın 6-48 saatlik bir kuluçka süresi vardır. Kuluçka süresi tamamlandıktan sonra hastada ağrısız ve çok sulu ishal görülür. En çok ve en belirgin görülen kolera belirtileri:
- İshal ve kusmaya bağlı vücutta tuz kaybı meydana gelir, kaslarda kramplar oluşur.
- Karın ağrısı.
- Ağız kuruluğu.
- Az idrara çıkma.
- Düşük tansiyon.
- Aşırı susama hissi ve hızlı nabız.
- Kısık ses meydana gelir ve hasta morarır.
- Gözlerde çökme, karında çökme ve deride kırışmalar görülür.
- Birkaç saatten sonra hasta aşırı sıvı kaybına bağlı şoka girebilir.
Kolera hastalığı belirtileri görüldükten sonra hastaya kısa sürede tedavi uygulanmazsa %60 ölüm riski vardır. Hemen tedaviye başlandığında ise bu oran %1’dir.
Kolera Tedavisi
Koleranın fazlasıyla basit bir tedavisi vardır. Öncelikle ilaçlarla hastadaki ishalin durdurulması hedeflenir. Bununla birlikte şiddetli kusma ve ishalin sebep olduğu su kaybının karşılanmasına çalışılır. Vücudun kaybettiği tuz, potasyum ve su karşılanır. Kolera tedavisi nde aynı zamanda kolera mikrobunun öldürülmesine yönelik ilaç tedavisi de uygulanır. Hasta bol bol dinlendirilir. Kolera tedavisi nde hasta bol vitaminli ve sulu gıdalarla beslenir.
Hastalığın yaygın olarak görüldüğü yerlerde kolera aşısı yapılmaktadır. Ancak bu aşı %50 oranında koruma sağlamaktadır ve aşı sadece 3-5 ay koruma sağlamaktadır. Bu nedenle aşı sadece hastalığın yaygın görüldüğü dönemlerde yapılır. Aşı yeterince koruma sağlamadığı için Dünya Sağlık Örgütü tarafınan günümüzde önerilmemektedir. Daha etkili bir aşı geliştirilmesi için birçok bilimsel çalışma halen devam etmekte.
Last Updated on 5 Mayıs 2022 by Saglikloji
